Bilim insanları uzayda bulamadıklarımızı anlamaya ve ORC nedir sorusuna yanıt bulmaya çalışıyorlar.
Gökbilimciler 2019’da Samanyolu’nun 16 katı büyüklüğünde, buharlaşarak uzayda saklanarak keşfedilmeyi bekleyen karanlık bir halka tespit ettiler. Aslında aynı hafta bilim adamı Emil Lenk, “yabancı radyo devreleri” veya ORC olarak adlandırdığı ikinci bir halka keşfetti. Bu halka şimdi Güney Afrika’da dürbünle gözlemlendi. Peki ORC nedir?
Radyo çemberleri- ORC nedir?
İlk olarak 2019 yılında astronom Anna Kapinska’nın “alışılmadık” radarı tarafından yakalanan ORC, açıklayamadığımız kozmik harikalar listesine girdi. Dünya’dan bir milyar ışık yılı uzaklıkta olan bu soluk puslu daire, Lenk’in ona garip radyo çemberleri dediği zamandan beri sorgusuz sualsiz kabul ediliyor.
Emil Lenk, ORC hakkındaki tüm bulgularını Avustralya Bilim Enstitüsü CSIRO başkanı Ray Norris ve Western Sydney Üniversitesi’nden astrofizikçi Ray Norris ile paylaşarak ORC’nin ilk görüntülerini yakaladı. Ön verilere göre, yıldız patladığında geride kalan bir tür süpernova kalıntısı gibi görünüyordu.
Norris ise ORC nedir sorusuna şu yanıtı verdi ve verilerin hiçbirinin doğru olmadığını söyledi:
Oldukça hızlı bir şekilde bunun gerçekten çok farklı bir şey olduğunu fark ettik. Bu oldukça yeni bir şey. Bize ORC1’de daha önce orada olduğunu bilmediğimiz yapıyı gösteriyorlar.
ORC radyo devrelerini bu kadar ilginç yapan bir diğer şey ise sadece radyo teleskopları ile görülebilmeleridir. Bu halkalar, NASA Chandra gibi X-ışını teleskoplarında veya James Webb tarafından kullanılanlar gibi kızılötesi dalga boylarında görünmez.
Ayrıca 2019 yılındaki ilk keşiften bu yana araştırmacılar sadece 5 farklı ORC bulabildiler. Elbette onlar hakkındaki bilgimiz oldukça sınırlı olduğu için sadece Lenkom tarafından keşfedilen ORC1, Kraliyet Astronomi Topluluğunun Aylık Bildirimlerinde yayınlanacak yeni bir makaleye konu oldu.
PC’de oynanabilecek en iyi 5 uzay oyunu
Yakın tarihli bir çalışmada, olağandışı halkanın fiziğini incelemek için Güney Afrika Radyo Astronomi Gözlemevi tarafından işletilen MeerKAT kullanıldı. Cihaz, derin uzaydan gelen radyo sinyallerini dinleyen 64 çanak antenden oluşuyor. Daha da önemlisi, ASKAP’tan daha ayrıntılı olarak ORC1’e odaklanabilir. Ayrıca manyetik alanını anlamak için gereken polarizasyonu belirlemesine de izin verdi.
Orada çalışan ekip MeerKAT’ı kullanarak şimdiye kadar görülen en yüksek çözünürlüklü ORC görüntülerini yakalamayı başardı. Yukarıdaki resimde iki düğüm arasındaki keskin kalite farkını görebilirsiniz. Konuyla ilgili çalışmalar şu anda ASKAP ve MeerKAT’ta devam etmektedir.
Bugüne kadar ki en inandırıcı tahmin de Norris tarafından yapıldı. Çünkü ORC’lerin, çok çok uzaklardaki bir galakside süper kütleli karadeliklerin birleşmesinden sonra üretilen şok dalgaları olduğunu düşünüyor. Aslında, şimdiye kadar keşfedilen beş ORC’den üçünün ortasında bir kara delik tespit edildi ve ikisi daha araştırılıyor. Bilim dünyası da Norris’in açıklamasını çok heyecanlandırıyor.
Yorum Yok
