Sosyal medya şirketlerini kullanıcılarını düşünmeye zorlayacak yeni yasal düzenlemeler

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın çalışmaları sonucunda hazırlanan yeni Torba Yasa teklifi taslağı, sosyal medya şirketlerini Türkiye'deki kullanıcıların çıkarlarını düşünmek zorunda bırakacak türdendir. Hazırlanan yasa teklifinin metni, görüşleri alınmak üzere sivil toplum kuruluşlarına ulaştırıldı. Peki sosyal medya şirketlerini bekleyen yeni yasal düzenlemeler nelerdir?

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 8 Nisan 2020 tarihinde hazırlanan ve 62 maddeden oluşan Torba Yasa teklifi taslağı görüş alınmak üzere sivil toplum kuruluşlarına iletildi. Söz konusu bu taslak metninde sosyal ağ sağlayıcılarını ilgilendiren çeşitli düzelemeler yer alıyor. Bunların arasında en dikkat çekeni ise sosyal medya şirketlerine Türkiye'de yasal temsilcisi bulundurma zorunluğu ile ilgili olan maddedir. 

- Tüm sosyal medya şirketleri kanunen "sosyal ağ sağlayıcı" olarak tanımlanacak

Ülkemizde 2007 yılından bu yana yürürlükte olan İnternet Kanunu olarak adlandırılabilecek 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun vardır. Bu bağlamda halihazırda internet yayınları ve bu yayınların kullanılabilmesi ile beraber işlenebilecek suçlara ilişkin çeşitli düzenlemeler yer almaktadır. 

- Sosyal medyada işlenen suçlarla ilgili doğrudan genel merkezlerine kadar tebligat gönderilecek

Sosyal medyalar üzerinden işlenen bir suçla ilgili şirkete ulaşmak konusunda başvuru yolları oldukça kısıtlıdır. Taslak metinde yer alan düzenleme uyarınca artık merkezi yurtdışında yer alan sosyal ağ sağlayıcılara yapılacak olan tebligatın hukuk durumu değiştirilecektir. Yeni düzenlemeler ile beraber şirket yurtduşında olması ve ülkemizde temsilci olmaması halinde ilgili sosyal medya şirketinin sitesinde bulunan iletişim araçları vasıtasıyla tebligat yapılacak. Buna karşılık eğer şirketin ülkemizde bir temsilcisi varsa bu temsilciye direk olarak yapılan bildirimler de geçerli tebligat şeklinde sayılacak. 

Yer Sağlayıcılık Hizmeti Veren Firmaların Yükümlülüklerinin Denetlenmesi;

Yer sağlayıcı, 5651 sayıl kanunda yer alan tanıma göre “Hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek veya tüzel kişiler” olarak yer almaktadır. Bu kapsamda internet içerikleri barındıran sunucu hizmeti sağlayan gerçek veya tüzel kişiler yani Sunucu/Hosting firmaları gibi firmalar Yer Sağlayıcı olarak tanımlanmaktadır. Teklif değişiklik ile birlikte bu hizmet verenlere ilişkin olarak kanunda sayılan yükümlülükler, BTK veya onun belirleyeceği kurum/kuruluş veya kişiler tarafından denetlenebilecek hale gelecektir. Ayrıca gerek görüldüğünde ilgili yer sağlayıcıyla ilgili olarak mahalde de inceleme ve denetim yapabilecek veya yaptırabilecektir.

- Sosyal medya şirketlerine Türkiye'de temsilci bulundurmak zorunda. Bulundurmayanın hızı düşürülecek

Hazırlanan torba yasa taslağıyla ilgili olarak 5651 sayılı kanun üzerinde yapılacak olan değişikliklerden en dikkat çekeni ise belirli ziyaretçi sınırını aşan yabancı sosyal ağ sağlayıcılara Türkiye'de temsilcisi bulundurma zorunluluğunun getirilmesidir. Günlük erişim sayısının bir milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcıları zaten ülkemizde de yoğunlukla kullanılan Facebook, Twitter, Instagram, Youtube, Linkedin, Tik-Tok, Pinterest gibi sosyal ağlardır. Bu düzenleme ile beraber bu mecraların ülkemizde bir temsilci belirleme yükümlülükleri getirilmektedir.

- Sosyal medya şirketleri, içerik kaldırma başvurularına 24 saat ve 72 saat içinde yanıt vermek zorunda olacaklar

Taslakta yer alan bir diğer düzenle ile beraber yine Türkiye'den günlük erişim sayısı bir milyondan fazla olan yurt içi ve yurt dışı kaynaklı olan sosyal ağ sağlayıcılarına içerik kaldırmaya ilişkin başvuruları yanıtlama yükümlülüğü getirilecektir. İnternet mecralarında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edildiği anda gerçek ve tüzel kişisel, kurum ve kuruluşlar, özel hayatlarının gizlilikleri ihlal edildiği taktirde kişilik haklarının ihlal edildiği iddia eden gerçek ve tüzel kişiler, kurum ve kuruluşlar, özel hayatların gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler, aynı şekilde bu yükümlülük kapsamında bulunan sosyal ağ sağlayıcılarına başvurabilecekler. 

Geliştirici şirketlere kişilerin yapacakları bu başvurulara başvurunun ardından en geç 72 saat içerisinde cevap vermekle yükümlü bırakılacaklar. Şirketlerin bu yükümlülüğe uymamaları halinde yüz bin Türk lirasından bir milyon Türk lirasına kadar BTK başkanı tarafından idari para cezası uygulanabilecektir.

- Tüm sosyal medya şirketleri, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de bulunduracak

Hazırlanan taslak halindeki teklif üzerinde yapılan düzenlemeler ile beraber Türkiye'den günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurt içi ve yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye de barındırmakla yükümlü hale getiriyor. Bu durum aslında şunu doğurmaktadır. Sosyal ağ sağlayıcılar ülkemizde verileri tutmaya başladıklarında, hem sosyal ağ sağlayıcı hem de yer sağlayıcı olacaklar böylelikle 5651 sayılı kanunda yer alan yer sağlayıcı hükümlerine de tabi olacaklardır.