Casus yazılımlar neden bilgisayarınız için en büyük tehdit olabilir? Casus yazılımlara karşı nasıl korunmak gerekir?

Teknolojinin ilerlemesi elbette ki hayatımızı kolaylaştırıyor. Ancak bir yandan da kötü niyetli siber zorbalar için de yeni imkanların ortaya çıkması anlamına geliyor. Bu nedenle, her geçen gün meydana gelen yeni teknolojik gelişmeler, kötü niyetli siber zorbalar için de ilerleme anlamına geliyor. Eskiden kötü niyetli yazılımların tamamına virüs ismi verilirdi. Günümüzde eskiden kalma alışkanlık olarak kötü niyetli yazılımların tamamı virüs olarak adlandırılıyor. Ancak teknik anlamıyla virüs, kötü niyetli yazılımların sadece bir türünü ifade ediyor. Tıpkı bunun gibi casus yazılımların da pek çok farklı türü bulunuyor. Her geçen gün yeni çeşitleri ortaya çıkan casus yazılımların tümünü bilmek çok zor bir konu haline geldi.
 
Bu yazımızda casus yazılımları kısaca tanımlayarak bu tip yazılımlara karşı alınabilecek olan önlemlerden bahsedeceğiz.

Casus Yazılım nedir?

Yukarıda da kısaca bahsettiğimiz üzere casus yazılım, kötü niyetli olarak üçüncü kişiler tarafından internet üzerinden veya bir depolama aygıtı aracılığıyla bilgisayarınıza yüklenen ve bilgisayarınızdaki size özel şifreleri alabilen yahut sizin bilgisayar hareketlerinizi takip eden yazılımlardır. Casus yazılımlar, bilgisayar sahibinin onayı ve bilgisi olmadan bilgisayara yüklenir. Bu yazılımın bilgisayarınıza yüklendiğini anlamanız oldukça zordur. Arka planda anlayamayacağınız bir şekilde çalışan casus yazılımlar, bilgisayarınızdaki kredi kartı bilgileri, size ait tüm hesapların şifrelerini çalabilirler.
 
Casus yazılımlar; çoğunlukla 4 ana kategoriye ayrılırlar. Bu kategoriler;
 
·      Truva Atları
·      Reklam Yazılımları
·      Takip Çerezleri
·      Sistem İzleyiciler
 
Şimdi dilerseniz bu kategorilere göre casus yazılımları ayrı ayrı tanımlayalım.

Truva Atları

Truva atı, ismini tarihi Truva efsanesinden almaktadır. Tıpkı bu efsanedeki at gibi, Truva atı yazılımları da dışarıdan yararlı gibi görünmekle birlikte ilgili programı açtığınız takdirde bilgisayarınıza zarar verecek şekilde kodlanmışlardır.
 
Bu zararın çeşidi çok farklı olabilir. Örneğin; Truva atı yazılımı kullanılarak şahsi bütün bilgilerinize ulaşılabilir ve bunlar transfer edilebilir.

Reklam Yazılımlar

Reklam Yazılımı (Ad-ware) bir bilgisayar kullanıcısının reklam takibine ilişkin bilgi toplayan ve çoğunlukla kullanıcının iznini alarak çalışan bilgisayar yazılımlarıdır.
 
Bu yazılımların amacı, insanların internet gezinmelerini inceleyerek satın alma davranışlarına ilişkin bilgi toplamak ve firmalara pazar araştırması konusunda bilgi sunmaktır.
 
Reklam yazılımları bazı zamanlarda kullanıcının izni olmadan bilgisayara erişim sağlayabilir. İşte böyle durumlarda reklam yazılımları zararlı yazılım sayılabilecektir.

Takip Çerezleri

Takip çerezleri ile bugün bütün internet sitelerinde yer alan çerezleri kast ediyoruz. Çerezler, kişiselleştirilmiş reklam politikalarını belirlemek amacıyla oluşturulmuş yazılımlardır.
 
Kişilerin internet sitelerinde takip ettikleri konulara göre analiz yapılmasını sağlayarak kişiye özel reklamların internette insanların karşısına çıkmasını sağlamaktadır. Çerezler, bir internet sitesinde gezerken arka planda çalışarak o internet sitesindeki kullanıcı davranışınızı takip etmektedir.
 
Çerezlere yönelik olarak internet sitelerinin pek çoğu kullanıcılarından izin istemektedir. Ancak izinsiz bir şekilde kullanılan çerezleri casus yazılımlar arasında sayabiliriz.

Sistem İzleme Yazılımları

Sistem izleme yazılımları, adından da anlaşılacağı üzere bir bilgisayardaki faaliyetleri takip etmek için kurulmuş yazılımlardır. Bu yazılımları kullanarak üçüncü bir kişi sizin bilgisayarınızda yapmış olduğunuz bütün faaliyetleri izleyebilmektedir.
 
Özellikle çalışanlarının faaliyetlerini izlemek isteyen işyerleri ve çocuklarının bilgisayar kullanımlarını görmek isteyen ebeveynler tarafından kullanılan sistem izleme yazılımları, ilgilinin rızası alınmadan kullanıldığında casus yazılım olarak adlandırılabilecektir.

Casus yazılımlardan nasıl korunabilirsiniz?

Bu noktada bu kadar büyük bir tehlikeye sebep olabilen casus yazılımlardan korunmak için neler yapılabilir sorusu geliyor.
 
Casus yazılımlardan korunmak için alınabilecek bazı basit önlemler ise şunlardır:

• Casus yazılım engelleyici programlar kullanın.
• Casus yazılımlardan korunmak için alınabilecek en temel önlem, bu yazılımları tespit etmek amacıyla yapılmış programları kullanmaktır.

Bu programlar, bilgisayarınızda belli aralıklarla tarama yaparak bir casus yazılım faaliyeti gördüğünde buna müdahale ederler. Dolayısıyla casus yazılımlardan korunmak amacıyla alınabilecek en sağlam önlem anti casus yazılım kullanmaktır. Casus yazılım önleme programlarına ilişkin detaylı bir listeye buradan ulaşabilirsiniz.
 

Casus Yazılım neden bu kadar riskli?

Görüldüğü üzere çok farklı çeşitleri olan casus yazılımlar ile bilgisayarınızdaki tüm işlemler sizin dışınızdaki bir başka kişiyle paylaşılmaktadır.
 
Bugün kişisel verilerimizin birçoğunu internet üstünde sakladığımız ve maddi harcamalarımızın birçoğunu internet üstünden yaptığımız da göz önünde bulundurulduğunda bilgisayarınızdaki bilgilerin üçüncü bir kişinin eline geçmesinin bütün bilgilerinize erişim sağlanması anlamına geldiğini kolayca anlayabilirsiniz.
Bu yüzden bilgisayarınıza casus yazılım bulaşma riski söz konusu olduğunda bu riski asla göze almamalı ve casus yazılım bulaşma durumu ile ilgili bütün ihtimalleri gözden geçirmelisiniz. Zira, bilgisayarınızda bir casus yazılım bulunması halinde banka hesaplarınızdan kişisel bütün bilgilerinize kadar bütün kişisel verilerinizin tehlike altında olduğunu unutmayınız. Veri depolama aygıtlarına dikkat edin ve kaynağını bilmediğiniz bir dış bağlantıya asla güvenmeyin.
 
Casus yazılımların bir bilgisayara bulaştırılmasının en kolay yolu, normal bir mailmiş gibi gönderilen e-mailler üzerinden kullanıcıya bir dosya indirmektir. Dolayısıyla kaynağını bilmediğiniz bir e-maildeki bağlantıya asla tıklamayın. Özellikle internet üzerinden bir dosya indiriyorsanız indirdiğiniz dosyanın kaynağını mutlaka araştırın. Casus yazılımlara karşı bazı internet tarayıcı eklentilerini de kullanabilirsiniz. Şüpheli bağlantılara rastlamanız halinde bu bağlantıların güvenilirliğini bu eklentiler üzerinden denetleyebilirsiniz.