İsrail ekonomisinin can damarı olan teknoloji sektörü, devam eden bölgesel çatışmaların ve siyasi belirsizliğin gölgesinde zorlu bir sınav veriyor. İsrail Gelişmiş Teknoloji Endüstrileri Birliği (IATI) tarafından yayımlanan 2025 yıl sonu raporu, sektör çalışanları arasında yurt dışına taşınma (relokasyon) taleplerinin çarpıcı bir şekilde arttığını gözler önüne serdi.
Beyin Göçü Tehlikesi: Şirketlerin Yarısından Fazlası Talep Alıyor
Rapora göre, İsrail’de faaliyet gösteren çok uluslu teknoloji şirketlerinin %53’ü, çalışanlarından gelen yurt dışı görevlendirme veya nakil taleplerinde belirgin bir artış yaşandığını bildirdi. Özellikle üst düzey yöneticiler ve çocuklu aileler arasında yaygınlaşan bu eğilim, ülkenin “inovasyon motoru” olarak bilinen nitelikli iş gücünü kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
Ekonomik Riskler ve Tedarik Zinciri Kopuşları
Teknoloji sektörü, İsrail’in gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYİH) yaklaşık %20’sini ve ihracatının yarısından fazlasını oluşturuyor. IATI raporu, savaş döneminde tedarik zinciri kesintiye uğrayan bazı şirketlerin İsrail dışındaki alternatiflere yöneldiğine dikkat çekiyor. Verimlilik sağlanan bu yeni merkezlerin kalıcı hale gelmesi, yatırımların bir kısmının İsrail’den tamamen çekilmesi riskini doğuruyor.
Dev Şirketler Beklemede: Güven ve Belirsizlik Arasında
Microsoft, Intel, Nvidia ve Apple gibi teknoloji devleri İsrail’deki varlıklarını uzun vadeli bir perspektifle değerlendirse de, raporda yer alan veriler temkinli bir duruşu simgeliyor.
- İş Kaybı Endişesi: Şirketlerin %22’si savaş nedeniyle ticari faaliyetlerinin zarar gördüğünü belirtirken, %57’si istikrarını korumayı başardı.
- Gelecek Projeksiyonu: Raporda, devletin düzenleyici ve jeopolitik istikrarı sağlamak adına adım atmaması durumunda, yerel ekosistemin kademeli olarak erozyona uğrayabileceği uyarısı yapıldı.
İnovasyonun Geleceği Tehlikede mi?
IATI CEO’su Karin Mayer Rubinstein, İsrail’in çok uluslu şirketler için cazibe merkezi kalması adına yorulmadan çalıştıklarını ancak mevcut tablonun acil stratejik eylem gerektirdiğini vurguladı. Nitelikli mühendislerin ve teknoloji liderlerinin yurt dışına yönelmesi, sadece bugünü değil, İsrail’in gelecekteki teknolojik liderliğini de tehdit ediyor.
