ChatGPT’nin “Çalış ve Öğren” Modu Eğitimde Devrim Yaratacak

OpenAI, ChatGPT platformuna eklediği Çalış ve Öğren modu ile öğrencilerin öğrenme deneyimini dönüştürmeyi hedefliyor. 29 Temmuz 2025’te duyurulan bu özellik, öğrencilerin sadece hazır cevaplar almasını değil, konuları derinlemesine anlamasını teşvik ediyor. Çalış ve Öğren modu, yapay zeka destekli eğitimi daha etkili ve etkileşimli hale getirerek, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeyi amaçlıyor.

Çalış ve Öğren Modu Nedir?

Çalış ve Öğren modu, ChatGPT’nin doğrudan cevaplar vermek yerine, öğrencileri adım adım yönlendirerek öğrenme sürecine aktif katılım sağlamasını teşvik eden bir özelliktir. Geleneksel sohbet botlarının aksine, bu mod Sokratik sorgulama yöntemiyle çalışır; yani kullanıcıya sorular sorarak, ipuçları sunarak ve öz değerlendirme yapmasını teşvik ederek konuyu anlamaya yönlendirir. OpenAI, bu modun eğitimciler, bilim insanları ve pedagojik uzmanlarla iş birliği içinde geliştirildiğini belirtiyor.

Mod, özellikle ödev desteği, sınav hazırlığı ve yeni konuların öğrenilmesi için tasarlandı. Araştırmalar, ChatGPT’yi yalnızca cevap almak için kullanan öğrencilerin beyin aktivitelerinin daha düşük olduğunu gösteriyor. Çalış ve Öğren modu, bu sorunu çözmek için öğrencilerin pasif bilgi tüketimi yerine aktif öğrenme sürecine katılmasını sağlıyor.

Çalış ve Öğren Modu Nasıl Çalışır?

Çalış ve Öğren modu, özel sistem talimatlarıyla destekleniyor ve şu temel prensiplere dayanıyor:

• Aktif Katılım: Kullanıcıyı konuya dahil etmek için sorular ve ipuçları sunar.
• Bilişsel Yük Yönetimi: Bilgiyi takip edilmesi kolay parçalara bölerek öğrenmeyi kolaylaştırır.
• Öz Düşünüm: Öğrencilerin kendi anlayışlarını değerlendirmesine yardımcı olur.
• Merak Uyandırma: Konuya ilgi çekici ve motive edici bir şekilde yaklaşır.
• Yapıcı Geri Bildirim: Kullanıcıya rehber ve destekleyici yanıtlar sağlar.

Örneğin, bir matematik problemini çözmek için ChatGPT’ye soru sorduğunuzda, mod size doğrudan cevabı vermek yerine, problemi çözmek için gerekli adımları anlamanızı sağlayacak sorular sorar. Bu, öğrenme sürecini daha derin ve kalıcı hale getiriyor. OpenAI, modun şu anda beta aşamasında olduğunu ve kullanıcı geri bildirimleriyle sürekli geliştirileceğini belirtiyor.

Çalış ve Öğren Modu Nasıl Kullanılır?

Çalış ve Öğren modunu kullanmak oldukça basit:

1. ChatGPT web sitesine veya uygulamasına gidin.
2. OpenAI hesabınıza giriş yapın. Hesabınız yoksa “Sign Up” butonuyla ücretsiz bir hesap oluşturabilirsiniz.
3. Yeni bir sohbet başlatın.
4. Araçlar menüsünden “Çalış ve Öğren” modunu seçin.
5. Sorunuzu veya öğrenmek istediğiniz konuyu belirtin. Örneğin: “Fotosentezin aşamalarını açıkla” veya “Python’da döngüler nasıl çalışır?”

Mod etkinleştirildiğinde, ChatGPT size doğrudan cevap vermek yerine, konuyu anlamanızı sağlayacak sorular sorar ve rehber bir yaklaşım benimser. Bu mod, ücretsiz, Plus, Pro ve Team planlarındaki tüm kullanıcılar için erişilebilir. Yakın zamanda ChatGPT Edu sürümüne de eklenecek.

Çin’de Yapay Zeka Eğitimi ile Karşılaştırma

Çin, yapay zeka eğitimini zorunlu hale getirerek öğrencileri bu teknolojiyi aktif kullanmaya teşvik ediyor. Örneğin, Zhejiang Üniversitesi tüm birinci sınıf öğrencileri için yapay zeka eğitimini zorunlu kıldı. Çin’deki üniversiteler, ChatGPT gibi Batı araçlarına sınırlı erişim nedeniyle yerel çözümler sunuyor. Çalış ve Öğren modu, bu yaklaşımı destekler nitelikte; öğrencilerin yapay zekayı bir öğrenme aracı olarak kullanmasını sağlıyor. Ancak, Batı’daki temkinli yaklaşımın aksine, Çin’deki sistematik entegrasyon daha ileri bir noktada.

Modun Avantajları ve Sınırlamaları

Avantajları:

• Derin Öğrenme: Öğrencilerin konuları yüzeysel değil, derinlemesine anlamasını sağlar.
• Kişiselleştirme: Kullanıcının seviyesine ve ihtiyaçlarına göre yanıtlar sunar.
• Erişilebilirlik: Ücretsiz ve ücretli tüm kullanıcılar için mevcut.
• Etkileşimli Deneyim: Sokratik yöntemle öğrenmeyi daha ilgi çekici hale getirir.

Sınırlamalar:

• Şu anda beta aşamasında olduğu için bazı tutarsızlıklar olabilir.
• Öğrencinin moddan faydalanması, kendi motivasyonuna ve doğru komutlar vermesine bağlı.
• Ebeveynler veya eğitimciler, modun zorunlu kullanımını sağlayamıyor.

Eğitimde Yapay Zekanın Geleceği

OpenAI, Çalış ve Öğren modunun eğitimde yapay zekanın kullanımını dönüştürme yolunda ilk adım olduğunu vurguluyor. Şirket, NextGenAI ve Stanford’un SCALE Girişimi ile iş birliği yaparak, yapay zekanın öğrenme süreçlerini nasıl şekillendirdiğini araştırıyor. Gelecekte, görsel anlatımları iyileştirme ve uzun vadeli öğrenme hedeflerini takip etme gibi özellikler eklenmesi planlanıyor.

Google da benzer şekilde, NotebookLM gibi araçlarla kişiselleştirilmiş öğrenme rehberleri sunuyor. Ancak, ChatGPT’nin Çalış ve Öğren modu, doğrudan kullanıcı odaklı yaklaşımıyla dikkat çekiyor.

Neden Çalış ve Öğren Modu Kullanılmalı?

Çalış ve Öğren modu, öğrencilerin yapay zekayı yalnızca bir cevap makinesi olarak değil, gerçek bir öğrenme yardımcısı olarak kullanmasını sağlıyor. Ödevlerde takıldığınızda, sınavlara hazırlanırken veya yeni bir beceri öğrenirken bu mod, size rehberlik ederek eleştirel düşünme becerilerinizi geliştiriyor. Daha fazla bilgi için OpenAI’nin resmi sitesini ziyaret edebilirsiniz.