Arnavutluk, kamu ihalelerini denetleyecek dünyanın ilk yapay zekâ tabanlı bakanını resmen atadı. Yeni sanal bakan “Diella”, hükümet yönetiminde şeffaflığı artırmayı ve yolsuzluk risklerini ortadan kaldırmayı amaçlıyor.
Başbakan Edi Rama, yaptığı açıklamada, yapay zekânın ülke yönetiminde etkin rol üstlenerek, özellikle kamu fonlarının yönetiminde tarafsız ve güvenilir bir sistem sunacağını belirtti. Mayıs ayında gerçekleşen seçimlerde büyük bir zafer kazanan Rama, Sosyalist Parti’nin toplantısında tanıttığı yeni kabinenin üyeleri arasında sanal bakanı da gösterdi. “Diella” Arnavutçada “güneş” anlamına geliyor.

Arnavutluk’ta Yapay Zekâ İle Şeffaf Kamu İhaleleri Dönemi
Yeni atamanın en önemli hedeflerinden biri, kamu ihalelerinin tamamen şeffaf ve denetlenebilir bir şekilde yürütülmesini sağlamak. Diella, tüm ihale süreçlerini yöneterek, her bir kamu fonunun doğru ve adil bir şekilde kullanılmasını garanti edecek. Ocak ayında AI destekli bir sanal asistan olarak halka sunulan Diella, başlangıçta vatandaşların resmi e-Albania platformu üzerinden belge ve hizmetlere erişimini kolaylaştırmak amacıyla tasarlanmıştı. Sistem, bugüne kadar 36.600 dijital belgeyi düzenleyerek yaklaşık 1.000 farklı hizmetin sunulmasına aracılık etti. Diella, geleneksel Arnavut kıyafetleri giymiş bir kadın figürüyle görselleştirildi ve kullanıcı dostu bir arayüzle vatandaşlara hizmet veriyor.
Başbakan Rama, dördüncü dönem görevine seçilmesinin ardından önümüzdeki günlerde yeni kabinesini parlamentoya sunmayı planlıyor. Yolsuzlukla mücadele ve kamu yönetiminde şeffaflık sağlamak, Arnavutluk’un Avrupa Birliği üyeliği hedefi açısından kritik önem taşıyor. Rama, 2,8 milyon nüfuslu ülkesini 2030 yılına kadar AB’ye üye yapmayı amaçlıyor.
Arnavutluk, Dünyanın İlk Yapay Zekâ Bakanını Göreve Getirdi
Bilim kurgu yazarları ve teknoloji uzmanları uzun süredir yapay zekânın insan yönetiminden daha tarafsız ve etkin bir karar verici olabileceğini tartışıyor. Devlet bürokrasisi, siyasi baskılar ve yolsuzluk riskleri gibi faktörler, geleneksel yönetimde sorun yaratırken, yapay zekâ bu tür etkenlerden etkilenmediği için daha adil ve şeffaf bir yönetim potansiyeli sunuyor. Bugüne kadar bu fikirler çoğunlukla teoride kalmış olsa da Arnavutluk, devlet yönetiminde yapay zekâyı doğrudan görev alanına dahil eden ilk ülke olarak tarihe geçti.
