İlk Kara Delik Fotoğrafının Arkasındaki Kadın
Şu günlerde dünya ilk kez bir kara deliğin fotoğrafını görmenin heyecanını yaşıyor. İlk kez kara delik fotoğrafları ile karşı karşı karşıya gelmemizi sağlayan kadın da en az ilk kara delik fotoğrafı kadar dikkat çekiyor. İlk kez kara delik fotoğrafı elde eden MIT çalışanı bilgisayar bilimcisi Katherine Bouman'i yazımızda daha detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Astronomi dünyasının en büyük başarılarından biri olarak tarihe geçecek olan ilk kara delik fotoğrafı MIT çalışanı bilgisayar bilimcisi Katherine Bouman tarafından geldi. Uluslararası araştırmacı ekibinden oluşan dev bir kadro dün itibariyle gerçekleştirdiği basın toplantısında ortaya çıkardığı "ilk kara delik fotoğrafı" bildiğiniz üzere bilim dünyasının olduğu kadar dünyanın da ilgisini üzerine çekmiş durumda. Bilim dünyasının bu başarısının mimarı ise 29 yaşındaki bir bilgisayar mühendisidir. Bilim alanında elde edilen bu başarı son zamanların en başarılı adımlarından biri olarak görülüyor. İlk kara delik fotoğrafının elde edilmesi astronomi alanında elde edilen in önemli bilgilerden biridir.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) görev yapan Katie Bouman, ilk kara delik fotoğrafını ortaya çıkaran algoritmanın geliştirilme aşamasında görev alan ekibin öncülerinden biridir. Bouman, CHIRP (Continuous High-resolution Image Reconstruction using Patch priors) adını verdiği algoritmayı geliştirmeye bundan yaklaşık üç yıl önce, yani henüz 26 yaşında bir yüksek lisans öğrencisiyken başlamış. Üç yılın ardından bu kadar büyük bir başarıya imza atmış olması bilim dünyası açısından son derece önemli bir durumdur.
Bilim dünyası mutlu
Uzayın en bilinmez noktası olarak adlandırılan kara deliklerin yeryüzünden fotoğrafını yakalamak imkansız denilecek kadar zor bir durum. Bunun en büyük nedenleri arasında ise elbette ki çok uzak noktalarda yer alıyor olması ve hatta oldukça yoğun kütlelere sahip olmasına rağmen şaşırtıcı derece de küçük boyutlarda olmalarıdır. Bilim insanları yeryüzünden kara delik fotoğrafını çekme çabalarını anlatırken, "Los Angeles'taki bir gazeteyi New York'tan okumaya çalışmak gibi bir şey." ifadelerini kullanıyor.
Şöyle ki ne kadar gelişmiş düzeyde ya da yetenekli olursa olsun Dünya üzerinde yer alan hiç bir teleskop bir kara deliği fotoğraflayacak düzeyde yeterli güce sahip değildir. Bu sebeple bilim insanları dünyanın farklı bölgelerinde bulunan sekiz farklı radyo teleskobunu birleştirerek Event Horizon Telescope'unu (Olay Ufku Teleskobu) oluşturdu. Fakat elde edilen tüm bu teleskopların koordineli bir sistem ile çalışmasını sağlamak ve Avrupa, Güney Amerika, Kuzey Amerika ve hatta Antarktika'dan gelen verileri doğru bir şekilde birleştirmek son derece zor bir işlemdir. Katie Bouman tarafından geliştirilen bir algoritma ile bu sorunlara bir çözüm bulundu ve tarihi değiştiren bilim insanları arasında yer almaya hak kazandır. Şu anda Kaliforniya Teknoloji Üniversitesi'nde doçent olarak görev yapan Bouman, CNN'e verdiği röportajda,"Hiçbirimiz bunu tek başımıza başaramazdı. Bu gerçeğe dönüştüyse, birçok farklı alanda çalışan çok sayıda kişinin sayesinde." şeklinde konuştu. Güncel haberleri değerlendirdiğimiz taktirde Katie Bouman'ın bir ilke imza atarsak bilim dünyasına katkısının ne kadar büyük olduğunu görebiliyoruz.